De Krim (Oekraïens: Крим - Krym, Russisch: Крым - Krym, Krim-Tataars: Qırım) is een Oekraïens schiereiland in de Zwarte Zee en de Zee van Azov. De oppervlakte is 27.000 km² en het totaal aantal inwoners was in 2001 2.413.228. Op de Krim ligt de autonome Krimrepubliek met als hoofdstad Simferopol. De belangrijkste havenplaats is Sebastopol aan de Zwarte Zee, die geen onderdeel is van de Krimrepubliek, maar een aparte status heeft binnen Oekraïne. Bekend is ook de badplaats Jalta. Andere plaatsen van belang zijn Feodosija, Kertsj, Bachtsjysaraj en Hoerzoef.
De Krim staat in het noordwesten door de Landengte van Perekop in verbinding met de rest van Oekraïne. De Straat van Kertsj vormt in het oosten de scheiding met het Russische vasteland.
De Krim bestaat voor het grootste deel uit steppe. In het zuiden bevindt zich het Krimgebergte dat een hoogte van 1545 meter bereikt. Ten zuidoosten hiervan ligt de kuststrook, die een mediterraan klimaat heeft en bekend is om zijn wijn en zijn badplaatsen, waaronder Jalta.
Bij het oostelijke Schiereiland van Kertsj begint de ruim 100 kilometer lange Schoorwal van Arabat, een zandig schiereiland dat de Zee van Azov scheidt van de Syvasj, een brakke en moerassige lagune.
De Krim is door een groot aantal volken bewoond geweest. Van de huidige bewoners zijn de Krim-Tataren er het langst, maar ook zij waren ooit nieuwkomers.
Het is mogelijk dat met het "Colchis" in de mythe van de Argonauten de Krim is bedoeld.
De eerste bij name bekende bewoners van de Krim waren de Skythen. In de 6e eeuw voor Christus vestigden Grieken zich aan de kust. Hun nederzettingen verenigden zich in het koninkrijk van de Cimmerische Bosporus, dat via het Romeinse Rijk Byzantijns werd. In de 3e eeuw na Christus belandden tijdens de grote volksverhuizingen Goten op de Krim, waarvan sporen in taal en cultuur (zie Krim-Goten) tot in de 16e eeuw aantoonbaar zijn.
In de 7e en 8e eeuw bezet door de Chazaren werd het later een onderdeel van het Koemanenrijk. Rond 1402 kwam het in bezit van de Gouden Horde die er het Krimkanaat vestigden. De hoofdstad was toen Bachtsjysaraj, dat later bekend werd door het epische gedicht van Poesjkin De fontein van Bachtsjisaraj. In 1475 werd dit kanaat een vazal van het Ottomaanse Rijk, dat het in 1774 onder Russische druk onafhankelijkheid verleende, waarna het in 1783 Russisch werd. Vervolgens leveren Rusland en Turkije een eeuw lang slag om het schiereiland: het beruchtste conflict was de Krimoorlog (1853 - 1856), waarbij Turkije steun kreeg van Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk en later ook Piëmont-Sardinië.
Tussen eind 1917 en januari 1918 bestond er een kortdurende onafhankelijke Volksrepubliek Krim onder leiding van de Krimtataren. De republiek werd in januari ingenomen door de Bolsjewieken. Op 18 oktober 1921, na de Russische Burgeroorlog, werd op de Krim de Krimse Autonome Socialistische Sovjetrepubliek gesticht. Deze viel onder de Russische SFSR.
Aan het begin van de 20e eeuw heeft de Krim ten gevolge van immigratie van vele groepen en emigratie van de Krim-Tataren naar elders (bijvoorbeeld naar de Dobroedzja) een zeer gemengde bevolking. De laatste Krim-Tataren van de Krim werden in mei 1944 op last van Stalin gedeporteerd naar Centraal-Azië, een tragedie die de sürgün wordt genoemd. Sinds 1989 konden zij terugkeren.
De Krimse ASSR werd op 30 juni 1945 omgevormd tot de niet meer autonome Krimse Oblast.
Tijdens het bewind van Stalins opvolger Chroesjtsjov werd de Krim in 1954 aan de Oekraïense SSR overgedragen als het gebaar van de vriendschap tussen Russische en Oekraïense volken.
Bij het uiteenvallen van de Sovjet-Unie in 1991 bleef de Krim bij Oekraïne. De oblast werd echter omgevormd tot een autonome Krimrepubliek.
Er ontstonden tot 1995 steeds opnieuw weer harde conflicten tussen Oekraïne en Rusland. Behalve de opsplitsing van de Zwarte Zeevloot ging het vooral ook om de nationaliteit van het schiereiland. Dankzij het Russisch-Oekraïense vriendschapsverdrag konden de scherpe kanten in de onderlinge verhouding aanzienlijk verzacht worden. Rusland heeft sindsdien een deel van de militaire haven in Sebastopol ten behoeve van zijn Zwarte Zeevloot gepacht. Gespannen onderlinge verhoudingen komen echter ook anno 2008 nog regelmatig voor en het verloop van de grens door de Straat van Kertsj is ook nog steeds omstreden.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten